مطالعۀ تطبیقی قانون اساسی ایران و پاکستان از نظر مبانی حقوق شهروندی و تأثیر آن برحفظ وحدت ملی

Authors

Abstract:

افراد هر جامعه یا به‎گفته‎ای شهروندان هر حکومت، فارغ از هرگونه تفاوت، دارای حقوقی به نام «حقوق شهروندی» هستند. حقوق شهروندی مجموعه امتیازها و اختیارهایی است که بر عضویت یک فرد در جامعۀ سیاسی دلالت می‎کند و تحقق آن مستلزم برخورداری از حق احترام برابر، آزادی، امنیت، آسایش، آگاهی و حق پیشرفت است. از آنجاکه قانون اساسی، شیوۀ اعمال حاکمیت، شکل حکومت و رژیم سیاسی، اختیارها و عملکرد قوای مربوط به حکومت، حقوق مهم و اساسی مردم و نیز، مشارکت شهروندان در اعمال قدرت را از طریق حق رأی یا گزینش آزادانۀ نمایندگان معین می‎کند، عالی‎ترین قانون هر کشور نیز به‎شمار می‎رود که گذشته از آثار حقوقی، آثار فراحقوقی نیز بر شهروندان خود دارد. از این رو، قلمرو مفهومی و کارکردی اصول قانون اساسی،  می‎تواند موجب تدوام، ثبات و بقای یک جامعۀ سیاسی شده و نقش مهمی در ایجاد وحدت ملی ایفا کند که یکی از مهم‎ترین اهداف حکومت­ها به‎شمار می‎رود. مقالۀ حاضر به‎روش توصیفی ـ تحلیلی، به‎شیوۀ تطبیقی انجام شده است و هدف، پاسخ به این پرسش است که چگونه اصول مربوط به حقوق شهروندی مندرج در قانون اساسی کشورهای ایران و پاکستان،  می‎تواند بر وحدت ملی آنها تأثیر گذارد. نتایج این پژوهش نشان می‎دهد که متغیر «دین و مذهب» در حقوق شهروندی سه‎گانۀ مندرج در قانون اساسی ایران، نقش تعیین‎کننده‎ای در حفظ وحدت ملی، به‎ویژه وحدت دینی دارد؛ درحالی‎که این متغیر در حقوق شهروندی درج‎شده در قانون اساسی پاکستان، در کنار اعطای حق آزادی به همگان (اعم از قومی، مذهبی، فرقه‎ای و حزبی در انجام اعمال و شعائر خود)، موجب شکاف و برخورد میان اقشار گوناگون جامعه‎شده و به جای وحدت ملی، از قابلیت ایجاد انشقاق ملی برخوردار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه تطبیقی حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان

تأمین حقوق و آزادی ملت ها ازمسائل مهم و ضروری در هرنظام سیاسی می باشد.  به گونه ای که اکثرنظام های سیاسی جهان بخشی از قانون اساسی خود را به بیان این حقوق تخصیص داده اند. قانون اساسی ایران و پاکستان که دارای نظام جمهوری اسلامی هستند و قاعدتا از احکام و آموزه های دین مبین اسلام تبعیت می کنند،از این قاعده مستثنی نبوده وبه بیان حقوق ملت پرداخته اند لذا مطالعه حاضر با روش تحلیلی-تطبیقی به بررسی تطبی...

full text

بررسی تطبیقی جایگاه حقوق ‏شهروندی زنان در قانون ‏اساسی و منشور حقوق‏ شهروندی جمهوری اسلامی ایران

حقوق‏شهروندی‏زنان به‏عنوان یکی از اساسی‏ترین مفاهیم حقوقی، مجموعه‏ای از حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی است که زنان به‏واسطه­ی عضویت در جامعه و برقراری رابطه با دولت از آن بهره‏مند می‏شوند. در جمهوری اسلامی ایران این حقوق توسط قانون‏اساسی، منشور حقوق‏شهروندی و سایر قوانین و مقررات مورد حمایت قرار گرفته است. هدف این پژوهش بر مبنای نظریه‏ی حقوق‏شهروندی تی. اچ مارشال، بررسی تطبیقی جایگاه مفهوم حقوق‏شهر...

full text

مطالعۀ تطبیقی تکالیف شهروندی مندرج در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و قانون اساسی افغانستان

ازآنجایی که تحقق کامل حقوق شهروندی و برخورداری از آزادی‌ها بدون پیش‌بینی و رعایت تکالیف شهروندی امکان‌پذیر نیست، در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و قانون اساسی افغانستان افزون بر پیش‌بینی حقوق و آزادی‌ها، به تکالیف شهروندی نیز توجه شده است. با توجه به اینکه اعلامیۀ جهانی حقوق بشر ناشی از دیدگاه خاص یک کشور نبوده است که با درنظر داشتن استقلال، تمامیت ارضی، نظم و امنیت ملی، اهداف و منافع ملی خود برای شه...

full text

مطالعه ی تطبیقی حقوق غیر مسلمانان اهل ذمه در قانون اساسی ایران و پاکستان

یکی از مسایل بسیار مهمی که امروزه کشورهای اسلامی با آن مواجهند و بحث و نقد آن ضروری است، چگونگی ارتباط و همزیستی با غیرمسلمانان از جنبه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، حقوقی و ...است. ازباب نمونه بررسی نگرش قانون اساسی دو کشور ایران و پاکستان به این مسأله که از بین چهار کشور دارای حکومت جمهوری اسلامی (ایران، پاکستان، افغانستان و موریتانی) قوانینشان بیشتر با اسلام تناسب و هماهنگی دارد، ضروری...

full text

مطالعه تطبیقی حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و پاکستان

تأمین حقوق و آزادی ملت ها ازمسائل مهم و ضروری در هرنظام سیاسی می باشد.  به گونه ای که اکثرنظام های سیاسی جهان بخشی از قانون اساسی خود را به بیان این حقوق تخصیص داده اند. قانون اساسی ایران و پاکستان که دارای نظام جمهوری اسلامی هستند و قاعدتا از احکام و آموزه های دین مبین اسلام تبعیت می کنند،از این قاعده مستثنی نبوده وبه بیان حقوق ملت پرداخته اند لذا مطالعه حاضر با روش تحلیلی-تطبیقی به بررسی تطبی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 1

pages  151- 176

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023